مقالات

کوپلینگ و انواع آن چیست؟

کوپلینگ و انواع آن چیست؟

در میان لوازم و قطعات در دنیای صنعت، یکی از پرکاربرد ترین آن ها، کوپلینگ است. کوپلینگ ها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع کاربرد و ساخت به دسته های متنوعی تقسیم می شود. استفاده از کوپلینگ در آتش نشانی تا موتور و گیربکس به صورت گسترده وجود دارد. در این مقاله تلاش کرده ایم انواع کوپلینگ را در صنایع مختلف معرفی کنیم.

کوپلینگ چیست؟

به بیان ساده می توان گفت کوپلینگ قطعه ای است که به صورت واسطه بین 2 قطعه اصلی قرار می گیرد. کوپلینگ ها به منظور انتقال قدرت و اتصال 2 قطعه مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین استفاده از کوپلینگ منجر به تراز شدن شفت (محور یا قطعه مورد نظر) می شود.

استفاده از کوپلینگ ها توانست کار در دنیای صنعت را بسیار راحت تر کند. چرا که در صورت عدم استفاده از کوپلینگ، نه تنها طراحی قطعات و انتقال آن ها سخت می شد، بلکه کارایی و استفاده از قطعه مورد نظر نیز کاهش می یافت.

ساختار کوپلینگ

کوپلینگ در چه صنایعی کاربرد دارد؟

کاربرد کوپلینگ در صنعت بسیار گسترده است و این موضوع در نوع ساخت کوپلینگ ها نیز تاثیر مستقیم دارد. در لیست زیر کاربرد های کوپلینگ در صنایع مختلف نشان داده شده است:

  • کوپلینگ صنعتی (کوپلینگ موتور)
  • کوپلینگ میلگرد
  • کوپلینگ آتش نشانی
  • کوپلینگ باد و پمپ باد

کوپلینگ صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

کوپلینگ صنعتی اتصال دهنده 2 شفت (shaft) یا محور در موتور و گیربکس صنعتی می باشد. این کوپلینگ که واسطه بین محور محرک  و محور متحرک است، با تنظیم کردن این دو شافت در یک راستا از ایجاد لرزش و ارتعاش غیر ضروری در موتور جلوگیری می کند. همچنین با متصل نمودن این دو محور (شفت)، قدرت، سرعت و گشتاور از یکی به دیگری منتقل می شود.

علاوه بر این با استفاده از کوپلینگ می توانیم از زیاد شدن حرارت الکتروموتور در حین کار جلوگیری کنیم. از آن جایی که در هنگام کار کردن موتور حرارت زیادی تولید می شود اگر این حرارت که بسته به نوع موتور و استفاده آن می تواند به درجه بالایی برسد، به محور متحرک انتقال یابد منجر به ایجاد خرابی، انبساط محور و در نتیجه اختلال در عملکرد دستگاه خواهد شد. به همین دلیل کوپلینگ ها را بین دو شفت محرک و متحرک نصب می کنند تا از انتقال حرارت و ایجاد مشکل در موتور جلوگیری شود.

انواع کوپلینگ های صنعتی

کوپلینگ ها را می توان در دسته بندی های مختلفی مورد استفاده قرار داد. یکی از انواع دسته بندی برای کوپلینگ با توجه به ساخت و طراحی، کوپلینگ صلب و کوپلینگ انعطاف پذیر است.

کوپلینگ صلب یا Rigid

این دسته از کوپلینگ زمانی بیشترین کارایی را دارد که هر دو شفت در یک راستا باشند. به عبارت دیگر کوپلینگ های صلب توانایی بسیار کمی در تحمل انحراف و ناهمسویی میان دو محور را دارند.

این کوپلینگ ها که عموما از مواد پلیمری ساخته شده، به روغن کاری نیازی ندارند، غیر قابل انعطاف بوده و جذب ارتعاشات در آن ها بسیار کم است. البته انتقال گشتاور در این نوع کوپلینگ بسیار عالی انجام می شود. از انواع کوپلینگ صلب می توان به کوپلینگ فلنجی (فلنچی)، غلافی، گیره ای، و... اشاره کرد.

کوپلینگ صلب

کوپلینگ فلنجی (فلنچی)

کوپلینگ فلنجی یکی از پرکاربرد ترین نوع کوپلینگ است. این کوپلینگ که قدرت انتقال گشتاور بالایی دارد با هزینه نسبتا کمی در صنایع نیمه سنگین (متوسط تا سنگین) استفاده می شود. کوپلینگ فلنجی از نظر ساختاری دارای تعداد مساوی حفره (سوراخ رزوه) است و به راحتی با هم چفت می شود. همچنین به علت کنترل لغزش کوپلینگ، از خار خرطومی استفاده  می شود.

کوپلینگ غلافی

این وسیله که با تنظیم دو محور در طرفین آن و ثابت شدن آن ها با استفاده از خار محور مورد استفاده قرار می گیرد، توانایی انتقال گشتاور تا میزان متوسطی را دارد.

کوپلینگ گیره ای

کوپلینگ گیره ای یا ماف دارای طراحی نسبتا ساده و مناسب برای کار های سبک تا متوسط است. این نوع کوپلینگ مخصوص زمانی است که هر دو محور به صورت موازی قرار گرفته اند چراکه با استفاده از این نوع کوپلینگ به راحتی و بدون تغییر در حالت قرار گیری دو شفت، تنظیم می شود. ساختار گوپلینگ گیره ای به صورت یک سیلندر یا استوانه توخالی است که به راحتی در شفت ها چفت می شود.

کوپلینگ سیال

کوپلینگ سیال که با نام کوپلینگ هیدرودینامیک نیز شناخته می شود. با استفاده از پمپ و توربین و تیغه های زاویه دار داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. در این کوپلینگ با ورود مایع به داخل پمپ و با استفاده از نیروی گریز از مرکز محور محرک (شفت درایو) به سمت بیرون حرکت داده می شود.

از دیگر انواع کوپلینگ صلب می توان موارد زیر را نام برد:

  • کوپلینگ مینیاتوری
  • کوپلینگ مخروطی
  • کوپلینگ دندانه ای
  • کوپلینگ زنجیری

کوپلینگ انعطاف پذیر یا Flexible

کوپلینگ های غیر صلب یا انعطاف پذیر با داشتن توانایی خوب در انتفال گشتاور، در زمان هایی که دو محور همسو نباشد کاربرد دارد. این کوپلینگ ها بسته به توانایی در اصلاح ناهمسویی بین دو شفت به دو دسته دیگر تقسم می شود. کوپلینگ بهره مند از خمش و کوپلینگ کشویی. به منظور جلوگیری از خوردگی و ایجاد ساییدگی، این کوپلینگ ها روغن کاری می شود. انواع کوپلینگ های انعطاف پذیر شامل دنده ای، امگا، حلزونی و... می باشد.

کوپلینگ انعطاف پذیر

کوپلینگ دنده ای

از اصلی ترین اجزاء تشکیل دهنده کوپلینگ دنده ای می توان به توپی و غلاف اشاره کرد. این نوع کوپلینگ به گونه ای طراحی شده که دنده های خارجی توپی با دنده های داخلی غلاف به صورت هماهنگ باهم کار می کنند. میزان روغن کاری در این کوپلینگ به نوع حرکت و استفاده آن بستکی دارد. همچنین نوع حرکت نوپی در طول محور، کشویی است.

کوپلینگ فلنجی بوش دار پلاستیکی

استفاده از بوش های پلاستیکی در این نوع کوپلینگ باعث ایجاد انعطاف در آن شده است. کوپلینگ های فلنجی بوش دار پلاستیکی نوع پیشرفته تر کوپلینگ فلنجی است. یکی از مهم ترین تفاوت های این کوپلینگ با نوع غیر انعطاف پذیر آن، قابلیت استفاده از ان در شفت های غیر موازی است.

کوپلینگ دیسکی انعطاف پذیر

در این نوع کوپلینگ با استفاده از دیسک (صحفه) فلزی گشتاور اننتقال می یابد. در کوپلینگ دیسکی، دو توپی وجود دارد که در سرعت های بالا از پس زدگی و حرکات طولی زیاد محور ها جلوگیری می کند.

از دیگر انواع کوپلینگ انعطاف پذیر می توان موارد زیر را نام برد:

  • کوپلینگ حلزونی
  • کوپلینگ امگا
  • کوپلینگ رشته ای
  • کوپلینگ آرواره ای یا عنکبوتی
  • کوپلینگ اشمیت

کوپلینگ بادی یا پنتوماتیک چیست؟

کوپلینگ های بادی به منظور اتصال میان ابزار های هوای فشرده، ابزار های بادی، شیلنگ و... طراحی شده است. وجود سوپاپ در این کوپلینگ ها و قابلیت تحمل فشار بالا در آن ها از جمله مهم ترین ویژگی های آن محسوب می شود.

کوپلینگ بادی

انواع کوپلینگ بادی

کوپلینگ های بادی دارای انواع مختلفی هستند. این نوع کوپلینگ ها در صناع غذایی، آزمایشگاهی و شیمیایی کاربرد دارند.

 کوپلینگ های PPL و PPM

ساختار این نوع کوپلینگ به گونه ای طراحی شده که از نفوذ گرد و غبار و آلودگی ها جلوگیری می کند. وجود ماده نیتریل در این کوپلینگ آن را عایق بندی کرده است. از جمله موارد استفاده ی این کوپلینگ ها در فرآیند های شیمایی، تجهیزات آزمایشگاهی، پردازش و صنایع غذایی می باشد.

کوپلینگ اسپکتروم

یکی از پرکاربردترین نوع کوپلینگ، نوع اسپکتروم است. عملکرد آسان، توانایی تحمل حرارت بالا تا 250 درجه فارنهایت، وزن پایین و توان جریان بالا از مهترین ویژگی های کوپلینگ اسپکتروم است. علاوه بر این انعطاف پذیری و ابعاد مناسب آن منجر به استفاده در صنایع شیمیایی و فرآیندهای غذایی شده است.

کوپلینگ های PPA

همانند کوپلینگ های PPL و PPM از انواع ترموپلاستیک محسوب می شوند. در حالی که امکان اتصال به PPL ها را ندارند. موارد استفاده از این نوع کوپلینگ مشابه کوپلینگ های PPL و PPM است.

سایر انواع کوپلینگ بادی به صورت زیر است:

  • کوپلینگ‌های PF
  • کوپلینگ کراسمن رو رزوه مدل 20SM
  • کوپلینگ کراسمن مدل 40SM
  • شیلنگ انتقال باد فنری Crasman

انواع کوپلینگ آتش نشانی

یکی دیگر از مشاغلی که در آن از انواع کوپلینگ اساتفاده می شود، آتش نشانی است. در آتش نشانی به منظور اتصال بین شیلنگ ها و سایر تجهیزات از کوپلینگ استفاده می شود.

کوپلینگ آتش نشانی

کوپلینگ BS یا کوپلینگ انگلیسی

یکی از پرکابردترین نوع کوپلینگ در آتش نشانی کوپلینگ انگلیسی است. این کوپلینگ در دو نوع آلومینیومی و مسی ساخته می شود که با داشتن دو جز نر و مادگی به راحتی در مصارف آتش نشانی استفاده  می شود. کوپلینگ انگلیسی در انتقالات سیال و آب در آتش نشانی کاربرد ویژه دارد.

کوپلینگ NH

همانند نوع انگلیسی آن دارای دو بخش نر و مادگی است که به واسطه گوشواره های موجود در اطراف آن کار اتصال را راحت می کند. از جمله استفاده های کوپلینک NH در شیلنگ های آتش نشانی و ساکشن می باشد.

کوپلینگ GOST (روسی)

یکی از انواع کوپلینگ هایی قابل استفاده در آتش نشانی کوپلینگ روسی است. این کوپلینگ در کشور روسیه برای اتصالات شیلنگ ها استفاده می شود. کوپلینگ روسی بر خلاف انواع دیگر بدون نر و مادگی است.

سایر انواع کوپلینگ آتش نشانی به صورت زیر است:

  • کوپلینگ STORZ
  • کوپلینگ Barcelona
  • کوپلینگ فرانسوی
  • کوپلینگ ژاپنی (Machino & Nakajima)
  • کوپلینگ نروژی
  • کوپلینگ ایتالیایی
  • کوپلینگ Camlock

کوپلینگ میلگرد

در صنعت میلگرد برای اتصال بین میلگردها از روش های مختلفی می توان استفاده کرد. یکی از این روش ها، استفاده از کوپلینگ است. کوپلینگ میلگرد با استفاده از قطعاتی به نام کوپلر که نوعی بست محسوب می شوند، اتصال ایجاد می کنند. کوپلرها دارای انواع مختلفی چون، استاندارد، تبدیل، پیچی و... هستند.

نکته مهمی که در استفاده از کوپلینگ میلگرد وجود دارد، محاسبات و تشخیص نوع اتصالات آن است. از آن جا که میلگرد در صنایع ساختمانی استفاده می شود بسیار مهم است که اتصال مناسب و محاسبات دقیق انجام شود تا از ایجاد خرابی و شکست جلوگیری کند.

مراحل اتصال کوپلینگ میلگرد

سوالات خود در رابطه با این مقاله را از طریق کامنت برای ما ارسال کنید. کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان خواهند بود.

نظر یا درخواست شما

در صورت درج اطلاعات خصوصی شما مانند شماره تلفن و ایمیل توسط ما مشاهده می شود، و برای عموم فیلتر خواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *